Dark tourism, also known as black tourism or grief tourism, is tourism that is associated with death or tragedy. Dark tourism refers to visiting places where some of the darkest events of human history have unfolded. That can include genocide, assassination, incarceration, ethnic cleansing, war or disaster — either natural or accidental. Every year, millions of tourists around the world venture to some of the unhappiest places on Earth: sites of atrocities, accidents, natural disasters or infamous death. From Auschwitz to Chernobyl, Gettysburg, the site of the Kennedy assassination, visitors are making the worst parts of history a piece of their vacation.
Dark Tourism started to gain academic attention in the early 90s, but it is only recently that it has sparked the interest of the media and the general public. Visitors of dark tourism sites are from a wide socio-demographic group. Motivations stem from educational purposes, the desire to understand past affairs, etc. Whilst other motivations stem from the desire to experience something different or new. Fun factories are essentially play centres. Whilst these are usually associated with children, they can also be aimed at adults. There are, for example, escape rooms which evolve around a dark theme, zombie chases or theatrical activities that all take place in dark fun factories.
Death and tourism.
There’s no straight answer to the question of whether or not dark tourism is ethical. For some, dark tourism feels inappropriate. It can come off as voyeuristic, or exploitative of human suffering.The alternative view is that dark tourism is a tool for education. It can provide an opportunity to engage with history and reflect on tragedy. Often, visiting dark tourism sites makes tragic events feel more “real” which can be humanizing
Tsisernakaberd hill
The memorial was built on Tsitsernakaberd Hill, which symbolizes and embodies the memory of 1.5 million Armenians who fell victim to the first genocide of the 20th century by the Turkish government.
According to legend, this hill got the name «Tsitsernakaberd» from the name of the swallows that live here.
To reach the central part of the complex, visitors pass by the 100-meter-long basalt memorial wall, on which are engraved the Armenian names of more than five dozen large and small cities where the massacre and deportation of Armenians were organized.
The memorial has become a place of pilgrimage, and every year on April 24, hundreds of thousands of Armenian and foreign visitors, official delegations from different countries of the world visit the Armenian Genocide Memorial to pay their respects to the memory of the innocent victims.
Մութ տուրիզմը, որը նաև հայտնի է որպես սև տուրիզմ կամ վշտի տուրիզմ, զբոսաշրջություն է, որը կապված է մահվան կամ ողբերգության հետ: Մութ տուրիզմը վերաբերում է այն վայրերին, որտեղ տեղի են ունեցել մարդկության պատմության ամենամութ իրադարձություններից մի քանիսը: Դա կարող է ներառել ցեղասպանություն, սպանություն, բանտարկություն, էթնիկ զտումներ, պատերազմ կամ աղետ՝ բնական կամ պատահական: Ամեն տարի միլիոնավոր զբոսաշրջիկներ ամբողջ աշխարհում շրջում են Երկրի ամենադժբախտ վայրերով՝ վայրագությունների, դժբախտ պատահարների, բնական աղետների կամ տխրահռչակ մահվան վայրեր: Օսվենցիմից մինչև Չեռնոբիլ, Գետիսբուրգ, Քենեդու սպանության վայր և Նյու Յորքում սեպտեմբերի 11-ի հուշահամալիր, այցելուները պատմության ամենավատ հատվածները դարձնում են իրենց արձակուրդի մի մասը:
Մութ տուրիզմը սկսեց ակադեմիական ուշադրություն գրավել 90-ականների սկզբին, բայց միայն վերջերս է այն առաջացրել լրատվամիջոցների և լայն հասարակության հետաքրքրությունը: Մութ տուրիստական վայրերի այցելուները սոցիալ-ժողովրդագրական լայն խմբից են: Մոտիվացիաները բխում են կրթական նպատակներից, անցյալ գործերը հասկանալու ցանկությունից և այլն: Մինչդեռ մյուս դրդապատճառները բխում են տարբեր կամ նոր բան զգալու ցանկությունից: Զվարճալի գործարանները հիմնականում խաղային կենտրոններ են: Թեև դրանք սովորաբար կապված են երեխաների հետ, դրանք կարող են ուղղված լինել նաև մեծահասակների համար: Կան, օրինակ, փախուստի սենյակներ, որոնք զարգանում են մութ թեմայի շուրջ, զոմբիների հետապնդումներ կամ թատերական գործողություններ, որոնք բոլորն էլ տեղի են ունենում մութ զվարճանքի գործարաններում:
Մահվան և զբոսաշրջության միջև կապը բազմակողմանի է. Ճամփորդական բժշկության ուշադրության կենտրոնում է ճանապարհորդին պատրաստել առողջ ճանապարհորդության և անվտանգ տուն վերադառնալու համար: Այնուամենայնիվ, ճանապարհորդների մահը տեղի է ունենում ճանապարհորդության ընթացքում կամ նպատակակետերում՝ հիվանդության, դժբախտ պատահարների, դժբախտության կամ ճանապարհորդության ընթացքում ձեռք բերված պատճառներից հետո: Նման իրադարձությունները կարող են ներկայացվել որպես դեպքերի ուսումնասիրություն կամ որպես վիճակագրություն, օրինակ՝ արտասահմանում մահացող ազգային զբոսաշրջիկների կամ որոշակի վայրում մահացող այցելուների մասին: Մահը կարող է լինել ճանապարհորդության պատճառ, օրինակ՝ թաղմանը մասնակցելու կամ սիրելիի դիակը վերցնելու համար:
Ուղղակի պատասխան չկա այն հարցին, թե արդյոք մութ զբոսաշրջությունը էթիկական է: Ոմանց համար մութ զբոսաշրջությունն անտեղի է թվում: Դա կարող է թվալ որպես վոյերիզմ կամ մարդկային տառապանքի շահագործում:
Այլընտրանքային տեսակետն այն է, որ մութ զբոսաշրջությունը կրթության գործիք է: Սա կարող է հնարավորություն տալ առնչվել պատմությանը և անդրադառնալ ողբերգությանը ։ Հաճախ մութ զբոսաշրջության վայրեր այցելելը ողբերգական իրադարձություններն ավելի «իրական» է դարձնում, ինչը կարող է մարդկայնացվել:
Հուշահամալիրը կառուցվել է Ծիծեռնակաբերդ բլրի վրա, որը խորհրդանշում և մարմնավորում է 1.5 միլիոն հայերի հիշատակը, ովքեր զոհ գնացին թուրքական կառավարության իրագործած 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությանը:
Ըստ ավանդության՝ «Ծիծեռնակաբերդ» անունն այս բարձունքը ստացել է այստեղ ապրող ծիծեռնակների անունից:
Համալիրի կենտրոնական հատված հասնելու համար այցելուներն անցնում են 100 մետր երկարությամբ ձգվող բազալտե սգո հուշապատի կողքով, որի վրա փորագրված են հայկական՝ ավելի քան հինգ տասնյակ մեծ ու փոքր քաղաքների անուններ, որտեղ կազմակերպվել էին հայերի ջարդն ու տեղահանությունը։
Հուշահամալիրը դարձել է ուխտատեղի, և ամեն տարի՝ ապրիլի 24-ին, հայ և օտարազգի հարյուր հազարավոր այցելուներ, պաշտոնական պատվիրակություններ՝ աշխարհի տարբեր երկրներից, այցելում են Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր՝ իրենց հարգանքի տուրքը մատուցելու անմեղ զոհերի հիշատակին
Sources:
https://www.washingtonpost.com/graphics/2019/travel/dark-tourism-explainer/