Ապրանքափողային հարաբերությունները կատարվում են 2 կողմերի միջև, որոնք կարող են հանդես գալ ֆիզիկական և իրավաբանական անձի կարգավիճակով։ Դրանք կապված են հումքի, նյութերի ու զանազան ապրանքների առք ու վաճառքի, ինչպես նաև դրամական հոսքերի, դրամական փոխադարձ վճարումների հետ։
Գոյություն ունեն ֆինանսների հետևյալ սկզբունքները․
- միասնություն
- հավասարակշռություն
- նպատակային ուղղվածություն
- դիվերսիֆիկացիա (ընդլայնում)
- ռազմավարական կողմնորոշում
Ֆինանսների միասնության սկզբունքը հիմնված է այն բանի վրա, որ գոյություն ունի օրենսդրական և նորմատիվա-իրավական բազայի միասնություն, դրամական, վարկային, հարկային, մաքսային համակրգեր, ֆինանսական փաստաթղթավորման ձևեր և հաշվետվություններ, կանխիկ և անկանխիկ հաշվարկների և վճարումների կազմակերպում, ծախսերի և ֆինասական արդյունքների ձևավորում, բռնագանձումների կիրառում ՝ ֆինանսական, հաշվարկա-վճարային և հարկային կարգապահության խախտման համար։
Հավասարակշռության սկզբունք նշանակում է, որ նախատեսված ծախսերի հանգրագումարը պետք է համապատասխանի համախառն եկամուտներին, որոնք ձևավորվում են հարկային և ոչ հարկային մուտքերից, ինչպես նաև փոխառու միջոցներից։ Ֆինանսների հավասարակշռությունը հիմնվում է ֆինանսների կայունության վրա, այսինքն որքան մեծ լինեն տնտեսվարող սուբյեկտների ֆինանսները, այնքան շատ կլինեն հարկային մուտքերը և հակառակը։ Ֆինանսների հավասարակշռությունը ապահովվում է ֆինանսական պարտավորությունների լրիվ և ժամանակին կատարման միջոցով։
Պետական ֆինանսների նպատակային ուղղվածությունը հանդիսանում է․
- եկամուտների հավաքագրումը հարկերի ձևով
- ոչ հարկային մուտքերի հավաքագրումը
- պաշարների վերաբաշխումը սոցիալական ոլորտի զարգացման և ներդրումային ծրագրերի կատարման համար
Ֆինանսավորման աղբյուրների և ներգրավված պաշարների դիվերսիֆիկացիայի սկզբունքը հանդես է գալիս երկակի ձևով․
- առաջին, ֆինանսների ներդրումը տարբեր օբյեկտներում
- երկրորդ, բազմաճյուղ ձեռնարկության ստեղծում, որը զբաղվի ձեռնարկատիրական տարբեր տեսակի և ոչ առևտրային գործունեությամբ։
Ֆինասների դիվերսիֆիկացիան ապահովում է եկամուտների ընդհանուր աճ։ Այն հնարավորություն է տալիս նվազեցնել ֆինանսական սնանկացման ռիսկը և բարձրացնել տնտեսվարող սուբյեկտների մրցունակությունը։
Ֆինանսների ռազմավարական կողմնորոշումը նշանակում է, որ կոնկրետ նպատակներին հասնելու համար անհրաժեշտ է ֆինանսական պաշարների հավաքագրման հատուկ ռազմավարություն, որն ապահովի արտադրության և ծառայությունների արդյունավետ ֆինանսավորումը, ներառյալ ոչ միայն ընթացիկ ծախսերի փոխհատուցումը, այլև ներդրումների ավելացումը։